Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ và Thương mại (Bộ Công Thương), Trung Quốc hiện đang là thị trường tiêu thụ gạo lớn thứ hai của Việt Nam. Tuy nhiên, xuất khẩu gạo sang thị trường này trong 7 tháng đầu năm 2022 đã giảm 27,5% về lượng và giảm 28,2% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái, và ở mức 466.225 tấn với trị giá 242,74 triệu USD.
Trung Quốc tăng mua các loại gạo thơm từ Việt Nam.
Việc Trung Quốc duy trì chính sách “Zero Covid” phong tỏa để phòng chống dịch đã ảnh hưởng đáng kể đến nhu cầu tiêu thụ gạo nếp, chủng loại xuất khẩu chính của Việt Nam sang thị trường này.
Gạo nếp là chủng loại được xuất khẩu nhiều nhất của Việt Nam sang Trung Quốc trong 7 tháng qua với khối lượng 223.464 tấn, giảm 53,1% so với cùng kỳ. Tỷ trọng gạo nếp trong tổng xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đã giảm xuống còn 48% từ mức 74% của cùng kỳ năm 2021.
Hiện nay Việt Nam là nước xuất khẩu gạo nếp lớn nhất sang Trung Quốc và đồng thời đây cũng đang là thị trường tiêu thụ gạo nếp số 1 của Việt Nam, chiếm hơn 60% tỷ trọng.
Giảm gạo nếp nhưng Trung Quốc đã tăng mạnh nhập khẩu các loại gạo thơm, đặc biệt là gạo ST21, ST24 từ Việt Nam. Lượng gạo thơm xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong 7 tháng đã tăng 58,6% lên 188.459 tấn. Ngoài ra, xuất khẩu gạo Japonica, gạo trắng của Việt Nam sang Trung Quốc cũng tăng khá mạnh trong những tháng đầu năm nay.
Reuters dẫn nguồn tin từ Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho biết một số khu vực của tỉnh Giang Tô và An Huy của nước này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng nắng nóng kéo dài. Thời tiết đã dịu đi sau những trận mưa gần đây, nhưng lượng mưa phân bố không đồng đều và hạn hán vẫn tiếp diễn cục bộ. Theo Cục thống kê Trung Quốc, Giang Tô và An Huy chiếm khoảng 11,5% sản lượng ngũ cốc của Trung Quốc vào năm 2021.
Trong báo cáo tháng 8/2022 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), cơ quan này dự báo tiêu thụ gạo của Trung Quốc niên vụ 2022/2023 đạt 156,6 triệu tấn, tăng nhẹ so với 156,29 triệu tấn của niên vụ trước đó.
Đáng chú ý, Trung Quốc dự kiến tiếp tục là nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới với kỷ lục 6 triệu tấn trong năm 2023. Lượng gạo dự trữ cuối kỳ của Trung Quốc dự kiến giảm 4 triệu tấn trong niên vụ 2022/23 xuống còn 109 triệu tấn.
Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, với sự sụt giảm hơn 27%, Việt Nam đã giảm xuống vị trí thứ ba về nguồn cung gạo vào thị trường Trung Quốc từ vị trí số một của năm ngoái, thị phần gạo của Việt Nam tại Trung Quốc cũng giảm từ 22,5%, xuống còn 11,5%.
Trong khi đó, Ấn Độ vươn lên đứng đầu về xuất khẩu gạo vào Trung Quốc với 1,5 triệu tấn, tăng 2,6 lần so với cùng kỳ và chiếm 36,9% nhập khẩu gạo của Trung Quốc. Ngoài ra, Trung Quốc cũng tăng đến hơn 72% lượng gạo nhập khẩu từ Pakistan và Thái Lan, đồng thời tăng gấp 3 lần lượng gạo nhập khẩu từ Lào...
Những tháng đầu năm nay, Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu gạo tấm giá rẻ từ Ấn Độ và Pakistan để thay thế khẩu phần thức ăn chăn nuôi trong bối cảnh giá lúa mì, lúa mạch tăng cao do xung đột giữa Nga và Ukraine.
Tính chung trong 7 tháng đầu năm 2022, Trung Quốc đã nhập khẩu 4,1 triệu tấn gạo, tăng 43,3% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, Trung Quốc tăng mua gạo từ Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Lào... nhưng giảm nhập khẩu từ Việt Nam và Myanmar. Tính riêng trong tháng 7/2022, nhập khẩu gạo của nước này đạt 500.000 tấn, giảm 24,2% so với tháng trước nhưng tăng đến 72,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
