Hãng tin CNBC cho biết xe điện Tesla đang được rao bán với giá thấp đến 4.000 USD trên thị trường, nhưng sự giảm giá này lại không được Elon Musk hài lòng.
Từ tháng 1/2024, hãng Hertz Global Holdings đã rao bán 20.000 chiếc xe điện Tesla, chiếm 1/3 tổng số xe điện hiện có của công ty cho thuê ô tô này.
Đây được cho là minh chứng đổ bể của giấc mơ năm 2021 khi Hertz lên kế hoạch xây dựng đội ngũ 100.000 chiếc xe điện cho thuê. Thế nhưng nhu cầu yếu tại Mỹ đã khiến kế hoạch này đổ bể và Hertz buộc phải bán bớt xe điện để chuyển về ô tô xăng.
"Bạn có thể tìm mua xe điện bán lại của chúng tôi ở tất cả các chi nhánh lớn với giá bình quân 25.000 USD/chiếc", người phát ngôn của Hertz cho hay.
Tuy nhiên theo CNBC, nhiều nơi có thể mua xe điện Hertz thấp đến 4.000 USD sau khi được hỗ trợ giá từ chương trình của chính phủ liên bang và của từng bang. Đổi lại, các xe điện Tesla của Hertz đã khá cũ dù mới chỉ vận hành được vài năm do thường xuyên cho thuê lại.
Giấc mơ thành ác mộng
Mặc dù doanh số bán xe điện tại Mỹ đã tăng 4 lần trong khoảng 2020-2023 và hiện chiếm hơn 9% tổng doanh số bán phương tiện vận tải hạng nhẹ nhưng đà tăng đang giảm tốc khi người dùng chuyển qua xe Hybrid hoặc quay trở lại ô tô xăng.
Với những hãng mua nhiều xe điện như Hertz thì tình hình còn tệ hơn vì tài sản mất giá quá nhanh. Cuộc chiến dìm giá xe điện, công nghệ phát triển cùng nhu cầu giảm đã biến những chiếc xe điện cũ của Hertz thành hàng mất giá.
Báo cáo của iSeeCars vào tháng 3/2024 cho thấy ô tô cũ ở Mỹ có đà mất giá bình quân 3,6% trong năm 2023, tuy nhiên xe điện cũ thì mất giá bình quân đến 31,8%, tương đương 14.418 USD.
Trong đó xe điện Tesla mất giá nhiều nhất với 28,9% giá trị do hãng này liên tục giảm giá xe điện mới của mình để thúc đẩy doanh số.
Thị trường xe cũ với tổng trị giá 1,2 nghìn tỷ USD hiện đang chứng kiến các dòng ô tô điện mất giá nhanh hơn các sản phẩm chạy xăng dầu.
Phần lớn người mua đều chê bai những dòng xe điện cũ vì thiếu chuỗi cung ứng phụ tùng thay thế, chi phí sửa chữa đắt đỏ, nhanh chóng lỗi thời và mất giá vì công nghệ và đặc biệt nhất là do thiếu mạng lưới trạm sạc.
Một yếu tố bất lợi nữa là phần lớn xe điện tại những thị trường như Châu Âu thường được bán dưới dạng hợp đồng cho thuê. Hậu quả là các nhà sản xuất hay đại lý tài trợ cho những giao dịch này sẽ bị thua lỗ khi hợp đồng thuê hết hạn vì giá trị của chiếc ô tô cũ giảm mạnh.
Chính nguyên nhân này khiến phí thuê của các hợp đồng trên bị tăng lên, qua đó ảnh hưởng đến nhu cầu tại thị trường Châu Âu dù đây là nơi khách hàng có ý thức rất cao về môi trường.
Thậm chí một số doanh nghiệp cho thuê xe lớn ở Châu Âu như Sixt SE đã từ bỏ dòng ô tô điện Tesla khỏi đội xe của mình vì chúng mất giá quá nhanh.
"Khi xe điện cũ mất giá 1 % thì chúng tôi mất đi 1% lợi nhuận", giám đốc Christian Dahlheim phụ trách mảng dịch vụ tài chính của VW cho hay.
Năm 2024 sẽ là giai đoạn cực kỳ khó khăn khi 1,2 triệu chiếc xe điện cũ ở Châu Âu được mua dưới hợp đồng thuê từ năm 2021 sẽ hết hạn 3 năm thỏa thuận và bị bán ra thị trường thứ cấp.
Tuy nhiên với đà mất giá hiện nay của xe điện cùng với sự phát triển công nghệ và cuộc chiến dìm giá, chưa kể đến dòng lũ sản phẩm từ Trung Quốc thì việc thu hồi nguồn vốn từ những sản phẩm này đang là thách thức rất lớn.
"Nhu cầu thị trường cho xe điện cũ hầu như là không có. Đây là điểm yếu chết người với những khách hàng muốn mua xe điện", giám đốc vận hành Matt Harrison của Toyota Motor Corp chi nhánh Châu Âu nhận định.
Mặc dù các công ty sản xuất xe điện có thể kích thích thị trường thông qua những startup gọi xe chung chạy bằng ô tô điện, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng nhu cầu của mảng này chỉ có giới hạn.
Trong khi những chiếc xe xăng cũ thường được bán lại cho các thị trường kém phát triển như Châu Phi thì ô tô điện đã qua sử dụng chỉ có kết cục là vào bãi rác nếu không ai mua. Nguyên nhân là ở các nước đang phát triển, mạng lưới hạ tầng và chuỗi cung ứng xe điện chưa hoàn thiện để có thể sử dụng rộng rãi.
Trung Quốc là một bài học đắt giá khi chính quyền Bắc Kinh trợ cấp lớn để phát triển ngành xe điện để rồi giờ đây vô số "nghĩa địa ô tô điện" bị bỏ hoang nằm khắp nơi.
Những rủi ro này có thể khiến các chính trị gia đảo ngược lại chính sách hỗ trợ ngành xe điện thông qua các cuộc bầu cử tại Mỹ và Châu Âu trong năm 2024.
Thậm chí các chủ xe điện cũ sau khi giảm giá mạnh cũng mất thời gian lâu hơn để tìm người mua so với ô tô xăng.
Tại thị trường lớn nhất Châu Âu là Đức, phần lớn xe hơi mới được bán cho các hãng cho thuê ô tô, rồi sau đó khoảng 3 năm sẽ gia nhập thị trường xe cũ. Thế nhưng với doanh số giảm tốc trong ngành xe điện hiện nay thì thị trường ô tô điện cũ đang ngày một ảm đạm.
Báo cáo của hãng nghiên cứu DAT tại Đức cho thấy ngày càng nhiều mẫu xe điện cũ mất nhiều hơn 90 ngày để tìm được người mua, qua đó dần trở thành "của nợ" với các nhà môi giới.
"Các chủ xe phải giảm giá cực mạnh thì mới có thể thu hút nổi được sự quan tâm của khách hàng đến dòng ô tô điện cũ", người đứng đầu Dirk Weddigen von Knapp của một nhóm môi giới xe cũ cho VW và Audi nói.
Nghĩa địa xe điện ở Trung Quốc
Bỡ ngỡ lần đầu
Một phần nguyên nhân rất lớn dẫn đến tình trạng trên là thị trường chưa có kinh nghiệm xử lý xe điện cũ do đây là sản phẩm mới. Trong khi xe xăng đã được dùng nhiều thập niên, được thử nghiệm về độ bền cũng như tính khả dụng của các sản phẩm đã qua sử dụng thì xe điện lại là lĩnh vực hoàn toàn mới.
Chính điều này khiến từ nhà hoạch định chính sách cho đến các đại lý hay khách hàng đều khó lòng ước lượng giá trị thật sự của xe điện cũ.
Chuyên gia Dirk Weddigen von Knapp cho hay hiện chưa có một thống kê chính xác nào về việc một chiếc xe điện có thể dùng trong bao lâu, hoặc một chiếc ô tô cũ còn có thể chạy bao xa trước khi thành phế thải.
Bên cạnh đó, bộ phận ắc quy chiếm đến 30% giá trị chiếc xe điện đang được cải tiến từng ngày và dự đoán sẽ giảm giá mạnh trong những năm tới, kéo theo đó là tổng giá trị của chiếc ô tô điện.
Buổi thử xe điện của Hertz tại Los Angeles
Mặc dù xe điện đã chứng minh được tính khả dụng của mình sau nhiều năm ra mắt, đồng thời các dòng ô tô cũ của Tesla cũng cho thấy tính bền vững của mình. Tuy nhiên phần lớn người mua xe điện cũ của Tesla là do tin tưởng vào uy tín của thương hiệu này cũng như Elon Musk.
Hầu hết khách hàng hiện đang khá dè chừng với mảng xe điện đã qua sử dụng khi công nghệ được cải tiến từng ngày, khiến các dòng ô tô điện cũ mất giá nhanh chóng.
Những thương hiệu như Mercedes Benz hay BMW đều đã tuyên bố kế hoạch tung ra vài thế hệ xe điện mới từ nay đến giữa thập niên tới. Trong khi đó các hãng Volkswagen, Stellantis hay Renault đang phát triển dòng xe điện có giá chưa đến 25.000 USD/chiếc.
Rõ ràng, sự phát triển quá nhanh của công nghệ xe điện đang tạo nên những hệ lụy đi kèm ảnh hưởng xấu ngược lại thị trường.
*Nguồn: Tổng hợp
