Vừa đặt chân đến xã Diễn Vạn, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, chúng tôi đã ngửi thấy mùi thơm của cá nướng lẫn trong mùi khói của than hồng. Mặc dù, làng này không có ai làm nghề biển nhưng nướng cá trở thành nghề truyền thống của những hộ dân nơi đây.
Theo người dân nơi đây, muốn có cá nướng thơm ngon phải bắt đầu từ khâu chọn cá. Sau khi các thuyền giao cá, những người nướng cá sẽ sơ chế, rửa sạch rồi mới cho lên bếp than nướng. Họ sẽ xuyên que tre từ đầu đến bụng để giữ cho cá không bị nát khi nướng.
Dưới cái nắng hơn 40 độ C nhưng hàng chục phụ nữ vẫn ngồi đối diện với lò than hồng nóng 100 độ C nướng từng vỉ cá. Những bàn tay thoăn thoắt đưa cá lên vỉ nướng, lật từng con để cá chín đều một cách chuyên nghiệp. Nướng cá được đánh giá là nghề vất vả, phải khom lưng cả ngày, tay phải đảo nhanh không cá chín không đều. Mỗi ngày, thợ nướng cá được trả công 250.000 - 300.000 đồng. Mặc dù, công việc vất vả nhưng cho thu nhập ổn định nên đa số người dân đều bám nghề.
“Nghề nướng cá đòi hỏi phải kiên trì và chịu khó. Vì vậy đa số những người làm nghề này là phụ nữ. Mùa đông còn dễ chịu, mùa hè ngồi bên bếp than hồng nóng lắm. Trời nóng ra mồ hôi nhiều nên đuối sức. Lúc nào bên người cũng có 2-3 chiếc quạt. Một chiếc để quạt than, một chiếc to hơn thì giúp làm mát cơ thể khi gần bếp than đỏ rực”, chị Nguyễn Thị Hạnh, trú tại xã Diễn Vạn cho biết.
Theo chị Nguyễn Thị Hoa, trú tại xã Diễn Vạn, thường thì một mẻ cá nướng từ lúc đưa lên lò đến lúc chín sẽ mất khoảng 15 - 30 phút tuỳ vào loại cá to nhỏ. Để giữ được mức lửa vừa phải, cá chín đến độ, người nướng phải có kinh nghiệm, lật càng đều tay thì cá càng thơm ngon. Miếng cá ngon đạt chuẩn là bên ngoài ngả vàng, mùi thơm, trong vẫn dẻo thịt, khi ăn cá có vị ngọt, béo. Các loại cá để nướng là cá biển gồm: Cá thu, cá nục, cá bạc má, cá trích, cá then, cá thửng…
Cá nướng ngoài làm món ăn dân dã hàng ngày thì còn được đưa vào thực đơn trong các nhà hàng để thực khách thưởng thức hoặc sẽ là món quà gửi đến người thân phương xa.
Sở dĩ cá ở xã Diễn Vạn được ưa chuộng bởi nó nướng hoàn toàn bằng than hoa và không tẩm bất cứ gia vị hay chất phụ gia nào nên giữ được mùi vị đặc trưng. Cá sau khi nướng xong được chủ lò vận chuyển đến các đầu mối trong và ngoài tỉnh để tiêu thụ.
Minh Tâm
