Nhu cầu xăng dầu tăng cao trong khi nhiều cửa hàng ngừng bán khiến sản lượng tiêu thụ tại Petrolimex tăng mạnh - Ảnh: HẢI NGUYỄN
Theo Petrolimex, diễn biến giá thành phẩm các mặt hàng xăng dầu hiện nay hết sức phức tạp. Giá có mức tăng/giảm bất thường với biên độ rất lớn và chịu sự chi phối mạnh mẽ bởi các yếu tố về địa chính trị, dự báo về suy thoái kinh tế toàn cầu, căng thẳng nguồn cung khí đốt khu vực EU….
Trong khi đó, các yếu tố cấu thành trong giá cơ sở như chi phí đưa xăng dầu về đến cảng (premium) và chi phí vận tải tạo nguồn trong nước chưa được tính đủ từ chu kỳ điều hành giá ngày 11-7-2022 đến nay, tạo khó khăn rất lớn về nguồn lực tài chính của các thương nhân đầu mối để chia sẻ thù lao, chiết khấu với đại lý.
Đó là việc xảy ra hiện tượng nhiều cửa hàng dừng bán hàng, dẫn tới nhu cầu dồn về Petrolimex và sản lượng tiêu thụ của tập đoàn tăng mạnh trên các kênh bán hàng, nhất là kênh bán lẻ trực tiếp.
Dẫn chứng, thông thường bán lẻ trực tiếp của doanh nghiệp xăng dầu chiếm tới 49% thị phần cả nước là khoảng 17.000 m3/ngày, nhưng mấy ngày gần đây sản lượng tăng trên 21.000 m3/ngày và đỉnh điểm ngày 31-8 sản lượng bán lẻ trực tiếp là 27.000m3, tăng 60% so với ngày bình thường.
Thực tế này khiến cho nhu cầu nguồn hàng của các thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu thuộc hệ thống phân phối của Petrolimex cũng không ngừng tăng cao.
Theo đó, sản lượng tiêu thụ tăng đột biến đã tạo nên áp lực lớn trong công tác tạo nguồn do lượng hàng tồn kho sụt giảm rất nhanh, trong khi việc mua hàng không thể bù đắp ngay lập tức cho sự thiếu hụt...
Vì vậy, Petrolimex lo ngại nguy cơ thiếu nguồn hàng cục bộ ở một số nơi hoặc một số thương nhân nhượng quyền có thể xảy ra nếu công tác kiểm soát tồn kho và công tác vận chuyển không được phối hợp chặt chẽ, đặc biệt đối với các địa bàn xa các kho xăng dầu đầu mối.
Cũng theo doanh nghiệp này, hoạt động kinh doanh xăng dầu của thương nhân đầu mối phát sinh lỗ lớn, nên nguồn lực để chia sẻ cho các thương nhân nhượng quyền, đại lý và/hoặc thương nhân phân phối không bù đắp được chi phí phát sinh, đặc biệt trong tháng 7, tháng 8-2022 khi giá xăng dầu thế giới giảm sâu.
Vì vậy, trên thị trường đã xuất hiện tâm lý lo lắng của không ít các doanh nghiệp khi tham gia kinh doanh xăng dầu, tổ chức kinh doanh có tính chất đối phó, cầm chừng để chờ thời điểm thuận lợi...
Trước tình hình trên tiềm ẩn rủi ro nguồn hàng không kịp đáp ứng nhu cầu, có thể dẫn đến đứt nguồn cục bộ, Petrolimex đã khẩn thiết báo cáo Liên bộ Công Thương - Tài chính, cũng như Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp một số kiến nghị để bình ổn thị trường xăng dầu.
Cụ thể, tập đoàn này đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước tăng cường công tác kiểm tra để đảm bảo tất cả các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối đều phải có trách nhiệm đảm bảo nguồn hàng để đáp ứng đầy đủ cho nhu cầu bán hàng của hệ thống phân phối của mình.
Kịp thời điều chỉnh chi phí premium và chi phí vận tải - vốn là các yếu tố cấu thành trong giá cơ sở nhưng chưa được điều chỉnh tại kỳ điều hành giá ngày 11-7-2022 - để cập nhật bổ sung ngay vào chu kỳ điều hành giá ngày 12-9 sắp tới, nhằm giảm bớt khó khăn cho các thương nhân đầu mối.
Tập đoàn này cũng đề nghị Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và Liên bộ Công Thương - Tài chính ghi nhận các yếu tố khách quan dẫn đến kết quả kinh doanh xăng dầu năm 2022 của tập đoàn bị lỗ do tham gia bình ổn thị trường.
Ngoài ra, Petrolimex kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát ngay từ đầu nguồn thông qua việc kết nối dữ liệu từ các kho của các thương nhân đầu mối trong việc tiếp nhận hàng nhập khẩu hoặc mua từ các nhà máy lọc dầu trong nước.