Theo đó, Bộ Giao thông vận tải cho biết, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai có chiều dài 264 km, được đầu tư đưa vào khai thác từ năm 2014, quy mô 4 làn xe đoạn Nội Bài - Yên Bái; 2 làn xe đoạn Yên Bái - Lào Cai.
Hiện nay, lưu lượng trên tuyến tăng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông nên việc nghiên cứu, đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai là cần thiết để đồng bộ quy mô với đoạn Nội Bài - Yên Bái, từng bước đầu tư hoàn chỉnh tuyến đường theo quy hoạch, đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Vào tháng 6/2022, VEC đã kiến nghị giao đơn vị này làm chủ đầu tư nghiên cứu mở rộng Dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đoạn Yên Bái - Lào Cai, kinh phi đầu tư khoảng 8.740 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn hợp pháp do VEC huy động.
Tuy nhiên, do VEC chưa đề xuất cụ thể phương thức đầu tư dự án, vì vậy, để có cơ sở để xem xét, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị VEC nghiên cứu, đề xuất hình thức đầu tư xây dựng mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai phù hợp với năng lực, kinh nghiệm, khả năng tài chính và huy động nguồn lực của VEC.
Trong báo cáo này, Bộ Giao thông vận tải đề nghị làm rõ về phương thức đầu tư, hình thức hợp đồng trong trường hợp đầu tư theo phương thức PPP theo quy định của pháp luật về đầu tư, quản lý tài sản công; bổ sung ý kiến của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về chủ trương đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai từ quy mô 2 làn xe lên 4 làn xe; tình hình thực hiện việc chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước đối với các dự án do VEC làm chủ đầu tư; tính khả thi của việc huy động nguồn vốn, phương án thu hồi vốn, tổ chức quản lý khai thác.
Theo VEC, sau 8 năm đưa vào khai thác, phân đoạn Yên Bái - Lào Cai có quy mô phân kỳ đầu tư 2 làn xe đã bộc lộ nhiều bất cập. Tốc độ khai thác thực tế trên đoạn tuyến thấp hơn thiết kế (tốc độ khai thác trung bình trên đoạn chỉ đạt khoảng 50 km/h so với tốc độ thiết kế 80 km/h); tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông do khai thác theo quy mô đường 2 làn xe mà không có dải phân cách giữa.
Tổng cục Đường bộ Việt Nam đánh giá, các yêu cầu về quy mô, an toàn giao thông trên đoạn Yên Bái - Lào Cai hiện chưa đáp được là một tuyến đường cao tốc hoàn chỉnh và cần nghiên cứu mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai lên 4 làn xe để từng bước đáp ứng yêu cầu hoàn chỉnh đường cao tốc, giảm thiểu tai nạn và va chạm giao thông.