Vườn quốc gia Pù Mát tọa lạc tại phía tây tỉnh Nghệ An, nằm trên sườn Đông của dãy Trường Sơn, dọc theo đường biên giới giữa hai nước Việt Nam và Lào. Nơi đây là một khu rừng đặc dụng với diện tích tự nhiên rộng 194.000 ha, trong đó bao gồm vùng bảo tồn rộng 94.000 ha và vùng đệm rộng 100.000 ha. Đặc biệt, vườn quốc gia Pù Mát còn được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới vào năm 2007.
Pù Mát cách TP. Hà Nội khoảng 230km, với hơn 3 tiếng lái xe. Đây là điểm du lịch, tham quan lý tưởng cho các gia đình, hội nhóm vào dịp cuối tuần hoặc nghỉ lễ. Việc di chuyển khá thuận tiện, phong cảnh hữu tình, nhiều đặc sản vùng miền hấp dẫn - đây có lẽ là những điểm cộng lớn tại nơi đây.
Tên của vườn quốc gia này mang ý nghĩa vừa đơn giản, bình dị, vừa thể hiện sự hùng tráng, vĩ đại đặc trưng của vùng sơn cước. Theo ngôn ngữ của đồng bào Thái, "Pù Mát" có nghĩa là những con dốc cao. Ngược lại với cái tên nghe có vẻ khắc nghiệt, dữ dội, điểm đến này lại mang vẻ đẹp trữ tình, nên thơ khiến nhiều du khách "thầm thương trộm nhớ".
Một trong những điểm đặc biệt tại vườn quốc gia miền tây xứ Nghệ là hệ sinh thái thực vật đa dạng, phong phú gồm 2494 loài thực vật thuộc 607 chi và 160 họ của 6 ngành thực vật bậc cao có mạch. Với vị trí địa lý và thời tiết thuận lợi, nhiều luồng thực vật thuộc các vùng khác nhau du nhập dễ dàng vào nơi này.
Do đó, bạn sẽ không khó để bắt gặp những loại thực vật độc đáo, mang nhiều hình dáng kỳ lạ tại đây. Ngoài ra, vườn quốc gia Pù Mát còn sở hữu một số lượng lớn cá thể động vật lên tới 1746 loài. Trong số đó, không ít loài động vật tại đây có tên trong sách đỏ Việt Nam như thỏ sọc Bắc Bộ, vượn má hung, vượn đen má trắng,... Đặc biệt, đây là nơi đầu tiên phát hiện những cá thể sao la quý hiếm ở Việt Nam.
Bên cạnh cảnh quan rung động lòng người, vườn quốc gia Pù Mát còn là nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc thiểu số như dân tộc Thái, dân tộc Mông,... Không chỉ vậy, đây còn là nơi duy nhất ghi nhận sự xuất hiện của tộc người Đan Lai.
Hàng năm, khoảng thời gian thích hợp nhất để bạn tham quan, trải nghiệm vườn quốc gia Pù Mát sẽ nằm trong khoảng từ tháng 6 đến tháng 8. Tại thời điểm này, thời tiết ở vườn quốc gia khô ráo, mát mẻ, không chỉ là điểm đến lý tưởng giúp bạn tránh nóng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều hoạt động vui chơi, khám phá đặc sắc.
Lạc bước vào tiên cảnh đại ngàn
Đến với vườn quốc gia Pù Mát, bạn không nên bỏ qua những thác ghềnh hùng vĩ với dòng nước mát lạnh chảy rầm rì quanh năm, trong vắt tới mức nhìn thấy được đáy, chẳng hạn như thác Mưa, thác Liếp,... Trong đó, thác Khe Kèm, được mệnh danh là "dải lụa trắng" giữa núi rừng bạt ngàn.
Du khách có thể đắm chìm trong làn nước mát mẻ với nhiệt độ thấp hơn 5 - 10 độ C so với bình thường. Ngoài những trải nghiệm "thích tai, vui mắt" trên, nhiều du khách cũng ngạc nhiên trước sự "chiều khách" của những đàn cá massage chân nhiệt tình.
Ngoài ra, rừng săng lẻ Tam Đình - Tương Dương sẽ là một địa điểm lý tưởng dành cho những người ưa thích "sống chậm". Khu rừng săng lẻ này rộng tới 100 ha với những cây cổ thụ khổng lồ, thậm chí có cây cao tới 50 mét. Do đó, đây là một địa điểm lý tưởng giúp bạn hòa mình với thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành hiếm có nơi phố thị.
Đến với vườn quốc gia Pù Mát, nhiều du khách đã phải trầm trồ trước khung cảnh non nước hữu tình của dòng sông Giăng thơ mộng. Con sông hiền hòa, uốn lượn qua những ngọn núi đá vôi to lớn đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận đưa vào trong những tác phẩm thơ ca, nhạc, họa. Ngoài việc vãn cảnh, du khách cũng được trải nghiệm giăng lưới để bắt cá cùng người dân địa phương trên sông Giăng.
Nếu muốn trải nghiệm cuộc sống của những người dân ở vườn quốc gia Pù Mát, bạn nên đến khu vực vùng đệm tại đây. Khu vực này là nơi sinh sống của một số hộ dân thuộc vùng dân tộc thiểu số. Bạn có thể đăng ký một tour du lịch để thử cảm giác sống cùng những hộ dân này và thưởng thức những món đậm chất miền núi, các tiết mục văn nghệ dân ca đặc sắc.
Ngoài ra, vườn quốc gia Pù Mát còn có nhiều địa điểm thú vị khác, chẳng hạn như khu văn phòng với bảo tàng hiện vật, trung tâm cứu hộ động vật hoang dã bị săn bắt trái phép, mô hình voi mẹ và voi con được làm từ bẫy thú,... Đồng thời, khe Nước Mọc, đập Phà Lài,... cũng là những địa điểm không thể bỏ lỡ khi ghé thăm vườn quốc gia này.
Những điều cần lưu ý khi tham quan vườn quốc gia Pù Mát
Vườn quốc gia Pù Mát sẽ mở cửa chào đón khách tham quan từ 8 giờ sáng đến 22 giờ đêm tất cả các ngày trong tuần. Do đó, nếu có dịp đến với xứ Nghệ, bạn có thể tới vườn quốc gia Pù Mát bất cứ ngày nào. Giá vé tham quan sẽ tùy vào mỗi khu tại vườn quốc gia. Tại khu vực văn phòng, giá vé chỉ dao động ở mức 10.000 VNĐ/ người lớn và 5.000 VNĐ/ trẻ em.
Ngoài ra, nếu bạn muốn tham quan các khu rừng nguyên sinh thuộc tuyến địa bàn Khe Choăng, Khe Thơi, giá vé của cả người lớn và trẻ em sẽ bao gồm 50.000 VNĐ/ người. Tại thác Khe Kèm, giá vé của người lớn sẽ khoảng 30.000 VNĐ/ người, trẻ em sẽ là 10.000 VNĐ/ người.
Nếu không muốn đi bộ đường dài, bạn có thể thuê xe chở khách với chi phí 20.000 VNĐ/ người. Đặc biệt, khi đến những thác nước, bạn nên đi trước 3 giờ chiều vì nguồn nước từ thác đổ xuống rất lạnh.